کاوش موضوع بریکس
صفحه اصلی
بریکس
بریکس (به انگلیسی: BRICS) یک سازمان بین‌دولتی با عضویت برزیل، روسیه، هند، چین، آفریقای جنوبی، مصر، اتیوپی و امارات متحده عربی، ایران و اندونزی و بولیوی و نیجریه است. این سازمان که نخست برای برجسته‌سازی فرصت‌های سرمایه‌گذاری شکل گرفت، به شکل یک بلوک ژئوپلتیک تکامل پیدا کرد و از سال ۲۰۰۹ حکومت‌های آن‌ها سالانه نشست‌های رسمی برگزار می‌کنند و سیاست‌های چندجانبه را با هم هماهنگ می‌کنند. روابط دوجانبه میان بریکس عمدتاً بر اساس عدم مداخله، برابری و یاری متقابل انجام می‌شود.
گروهی از قدرت‌های اقتصادی نوظهور یعنی برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی، بریک را تشکیل دادند. در ابتدا نام این گروه بریک نام داشت اما پس از پیوستن آفریقای جنوبی، به بریکس تغییر نام یافت. در ۲۴ اوت ۲۰۲۳، اعلام شد که از ۱ ژانویه ۲۰۲۴، شش کشور آرژانتین، اتیوپی، امارات متحده عربی، ایران و مصر می‌توانند به جمع این گروه اضافه شوند. کشورهای بنیان‌گذار بریکس یعنی برزیل، روسیه، هند و چین نخستین نشست خود را در سال ۲۰۰۹ و در یکاترینبورگ برگزار کردند. آفریقای جنوبی یک سال بعد به این سازمان پیوست. مصر، اتیوپی، ایران و امارات متحده عربی نیز در ۱ ژانویه ۲۰۲۴ به این سازمان پیوستند. دولت جدید آرژانتین به رهبری خاویر میلئی با ارسال نامه‌ای به رهبران کشورهای عضو بریکس از عضویت در این سازمان بین‌المللی انصراف داد. عربستان سعودی طبق برنامه قبلی در ۱ ژانویه ۲۰۲۴ به بریکس نپیوست، اما چند روز بعد اعلام کرد که گزینهٔ پیوستن را همچنان در نظر دارد.
هرچند پنج کشور مؤسس گروه بریکس همگی در ردهٔ کشورهای درحال توسعه یا اقتصادهای درحال ظهور هستند، اما عموماً به واسطهٔ اقتصادهایی با رشد پرشتاب و فراگیر و نفوذ تأثیرگذار بر امور جهانی و منطقه‌ای از دیگر کشورها متمایز می‌شوند. بریکس نمایانگر نیمی از جمعیت جهان است و ۲۸٪ قدرت اقتصادی دنیا را در اختیار دارد. در سال ۲۰۱۸ ترکیب‌بندی اسمی تولید ناخالص داخلی این گروه، حدود ۵۷ تریلیون دلار آمریکا بود. از سال ۲۰۲۲، این گروه به‌دنبالِ گسترش عضویت بوده و چند کشور در حال توسعه برای پیوستن به آن تمایل داشته‌اند.
بریکس از سوی تحلیل‌گران هم مورد ستایش و هم مورد انتقاد است. برخی در غرب، نهادهای بریکس را به‌عنوان جایگزینی برای نهادهایی مانند گروه هفت، که از اقتصادهای پیشرو جهان هستند، در نظر می‌گیرند. برخی دیگر این گروه را ائتلافی ناهمگون از کشورها توصیف می‌کنند که با اهداف غرب‌ستیزی و آمریکاستیزی شکل گرفته است. بریکس ابتکارات رقیبی مانند بانک توسعه نوین، سازوکار ذخیره اضطراری بریکس،بریکس پی، انتشارات آماری مشترک بریکس و ارز ذخیره سبدی بریکس را ایجاد کرده است. در ۱۵ سال اول فعالیت خود، بریکس نزدیک به ۶۰ نهاد درون‌گروهی، از اتاق‌های فکر گرفته تا گفت‌وگوها، در ۳۴ موضوع مختلف تأسیس کرده است. پنج عضو اولیه بریکس و اندونزی همچنین عضو گروه ۲۰ هستند.... بیشتر در ویکی پدیا
